Osmanlı Devleti kurulduğu günden bu yana tek bir aile tarafından yönetilmiştir. Tarihte bu tür yapılara çok sık rastlanmaz çünkü bu tür imparatorluklarda yönetim zaman zaman farklı ailelerin eline geçer. İngiltere Krallığı bunlardan biridir. Uzun ve karmaşık bir tarihe sahip olan İngiltere Krallığı’nın tahtına Birçok farklı aile geçti. Bunlardan biri de Tudors Hanedanlığı.
Tudors Hanedanı, İngiltere Krallığı’nı 118 yıl yönetti ve üç kral ve üç kraliçeyi tahta çıkarmayı başardı. İngiltere tarihinin savaşlar ve entrikalarla dolu en karmaşık dönemlerinden biri yine bu aile döneminde yaşandı. Her biri hakkında ciltler dolusu yazılabilir, ama hadi. House of Tudors’un hikayesine kısaca yakından bakalım.ve tarihte tahta çıkan isimlerin bıraktığı izlere bir göz atalım.
Tudor Hanedanı’nı kısaca tanıyalım:
Tudor Evi, Penmynydd Tudorları ve Fransa’nın Catherine’inden gelen bir Galli ailedir. 1485 ile 1603 yılları arasında 118 yılİngiltere Krallığı’nı yöneten bu aile Plantagenet Hanedanlığı’nın yerini almış ve onlardan sonra Stuart Hanedanı tahta geçmiştir.
1455 – 1487 ortalarında gerçekleşen bir iç savaş olan Güller Savaşları’ndan sonra İngiltere’de Tudors Hanedanlığı dönemi başlamış ve VII. Henry VIII. Henri VI. Edward, Jane Grey, Mary I, Elizabeth I olarak üç kral ve üç kraliçe Yüklendi. Aileden çıkan ilk kral olan VII. Henry, iç savaşları sona erdirecek bir evlilik yaparak güç kazandı.
Tudor Hanedanlığı’ndan tahta çıkan hükümdarlar hem İngiltere hem de Fransa Krallığı üzerinde etkili olmuşlardır. Bu dönemde Devletin siyasi yapısını da etkileyen dini reform hareketleri olmuştur.Tudor Hanedanlığı da ailenin son hükümdarı I. Elizabeth’in bir varis bırakmadan ölmesiyle sona erdi.
Tudors Hanedanı’nın halefleri ve entrikalarla dolu saltanatları:
- VII. Henry
- 8. Henry
- VI. Edward
- jane gri
- Meryem ben
- I. Elizabeth
Her şeyi başlatan isim: VII. Henry
Tudors Hanedanlığı’nın kurucusu ve ailenin tahta çıkan ilk ismi olarak kabul edilen VII. Henry, 1485-1509’un ortasında hüküm sürdü. Gül Savaşları’nın en şiddetli çatışmalarından biri. Bosworth Meydan Muharebesi’nde dönemin hükümdarı IV. Edward’ın erkek kardeşi Richard’ı yenerek savaşta İngiliz tahtını kazanan son kral olarak tarihe geçti.
IV. Edward’ın kızıyla evlenerek gücünü pekiştiren VII. Henry, İngiliz monarşisini yeniden güçlendiren isim oldu. Görevi süresince birçok idari, ekonomik ve diplomatik ataklarda bulundu. Bütün bunlar sayesinde yeniden yıkılmak üzere olan krallığı bir araya topladı ve hem siyasi hem de ekonomik yönden gelişmesinin önünü açtı.
Kilise ile arasını boşanmaya açtı: VIII. Henry
Babasının ölümü üzerine İngiltere tahtına çıkan VIII. Henry kararı 1509-1547’nin ortalarında aldı. Altı kez evlendi ama bunların ortasında akılda sadece ilki kaldı. Aragonlu Catherine ile bu evliliği bitirmek, yani ondan boşanmak istedi ama Papa VII.Clement buna izin vermedi.
Papa Clement VIII. Henry’nin ortasında yaşanan bu gerilim kısa sürede dini-siyasi bir gerilime dönüştü ve İngiliz reform hareketi başladı. İngiltere Kilisesi’nin Yüksek Lideri olarak atandı ve İngiliz anayasasında önemli değişiklikler yaptı. İngiliz tahtında oturan en karizmatik hükümdarlardan biri olarak da bilinen VIII. Henry, rakiplerini vatan haini olmakla suçlamasıyla tanınır.
Küçük yaşta tahta çıktı, büyüyemeden öldü: VI. Edward
Babasının ölümü üzerine 9 yaşında tahta çıkmak zorunda kalan VI. Edward kararı 1547-1553’ün ortalarında aldı. Protestan olarak yetiştirilen ilk İngiliz hükümdarı VI. Edward artık bir çocuk olduğundan, ülke naiplik tarafından yönetiliyordu. Amcalarının bu komitede büyük rolü vardı.
Bu dönemde İngiltere Kilisesi, Protestanlığın değerli bir merkezi haline geldi. Aslında genç yaşta tahta çıkan VI. Edward büyüme şansı bulamadan önce 15 yaşında ölümcül bir hastalığa yakalandı. Kralın öleceğini öğrenen naiplik konseyi özel bir plan yaptı. Bu plana göre tahta üvey kız kardeşleri değil, kuzeni Leydi Jane Gray çıkacaktı.
Tudor Hanedanı’nın bahtsız kraliçesi: Jane Gray
Tudorlardan tahta çıkan hükümdarlar arasında en talihsiz isim Jane Grey. Dokuz Günün Kraliçesi Sadece 10 Temmuz 1553 – 19 Temmuz 1553’ün ortasında olduğu için karar olarak adlandırılır. VI. Edward ve naiplik, üvey kardeşi Mary Katolik olduğu için onun tahta geçmesini istedi.
10 Temmuz 1553’te kraliçe ilan edilen Jane Gray taç giyme törenini beklerken, Mary hızla takviye kuvvetleri topluyordu. 19 Temmuz 1553’te İngiltere Danışma Meclisi bir karar aldı ve Mary’yi Kraliçe ilan etti. Talihsiz Jane Gray hain ilan edildi ama daha sonra affedildi. O ve kocası, ertesi yıl bir isyana karıştıkları suçlamasıyla 12 Şubat 1554’te idam edildi.
İngiltere’yi kırmızı kana buladı: Mary I
Mary I ismi tanıdık gelmiyorsa, Bloody Mary diyelim, eminiz hatırlarsınız. 1553 – 1558 ortasında belirleyici Mary Katolik olduğum için Tahtta bulunduğu süre boyunca reform hareketlerini tersine çevirmek için çalıştı. Henry VIII’in ilk karısı Aragonlu Catherine tarafından yetişkinliğe ulaşan tek çocuğu.
İngiltere Kilisesi’nin Protestanlığın merkezi haline gelmesiyle başlayan kiliseden uzaklaşma sürecinden rahatsız olan I. Mary tahta çıktı. yüzlerce muhalifi diri diri yaktığı için Kanlı Mary olarak adlandırıldı. Bloody Mary hikayesinin detaylarını buradaki yazımızda anlattık.
Tudor ailesinden çıkan en başarılı hükümdar: I. Elizabeth
I. Meryem’in üvey kız kardeşi I. Elizabeth, 1558-1603 ortalarında 44 yıl hüküm sürdü ve Tudor Hanedanlığı’nın en başarılı yöneticilerinden biri olarak tarihe adını yazdırdı.Ağabeyinin aksine tahta çıktığında ilk saldırısı İngiltere Kilisesi’ni güçlendirmek oldu.
Elizabeth I, hiç evlenmediği ve çocuğu olmadığı için tarihte bakire olarak anılır ve bu şekilde saygı görür. Kuzeni VI. James ile Büyük Britanya Krallığı’nın temelleri atıldı.Hoşgörülü bir hükümdar olan I. Elizabeth kendi ailesinden mirasçı bırakmadığı için ölümüyle birlikte Tudor Hanedanlığı da sona ermiştir.
İngiltere Krallığını bir asırdan fazla yöneten ve altı hükümdarı tahta çıkaran kişi. Tudors Evi hakkında konuştuk.Kendi aralarında dahi anlaşmazlıklar yaşamış ve İngiltere tarihinde büyük rol oynayan bu aile hakkındaki düşüncelerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.
