Kahramanmaraş depremi 500 yıllık sismik sessizliği bozdu
SAÜ Afet Yönetimi Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdür Yardımcısı Utkucu, merkez üssü Pazarcık ve Elbistan olan 10 ili etkileyen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremlere ilişkin rapor hazırladı.
Raporda, Doğu Anadolu Fay Zonu’nun (DAFZ) depremlerin meydana geldiği bölümünün 1114 ve 1513 yıllarındaki son sarsıntılarda kırıldığı, en az 500 yıldır sarsıntıların sessizliğinin “sismik boşluk” olarak nitelendirildiği belirtildi. ” yer bilimi çalışmalarında.
Modellemede, raporda “2023 Gaziantep depreminin neden olduğu kosismik gerilme değişimlerinin 2023 Elbistan depreminin kırılmasını tetiklediği” belirtilirken, Kuzey Anadolu Fay Zonu (KAFZ) ile Kuzey Anadolu Fay Zonu (KAFZ) arasında etkileşim olduğu kaydedildi. EAFZ’nin ortası.
İKİNCİ ELBİSTAN DEPREMİ GAZİANTEP SALGASIYLA TETİKLENDİ
Raporda, bölgedeki fay segmentlerinin en son 1114 ve 1513 depremlerinde kısmen kırıldığına dikkat çekilerek şu değerlendirmelerde bulunuldu:
“Bu, bu fay segmentlerinin en az 500 yıldır kırılmadığını ve sismik boşluklar oluşturduğunu göstermektedir. Maraş Sismik Boşluğunun hem DAFZ hem de KAFZ boyunca depremlerin neden olduğu çekme yükleri altında olduğunu göstermekte ve makul bir zemin oluşturmaktadır. mevcut depremlerin arka plan depremlerle etkileşimi Elbistan depreminin (ikinci ana şok) Gaziantep depremi tarafından tetiklendiğini açıkça göstermektedir.”
BAZI YERLERDE TETİKLENENLER
Raporla ilgili değerlendirmelerde bulunan Utkucu, ilk depremin yarattığı çekme yükünün modelleme yoluyla ikinci depremi tetiklediğini söyledi.
Geçmişteki depremlerin bu iki deprem üzerindeki etkisini incelediklerini ifade eden Utkucu, ilk depremin olduğu yerde 1513 yılında, ikinci depremin olduğu yerde ise 1544 yılında deprem meydana geldiğini bildirdi. Maraş Sismik Boşluğu olarak literatüre girmiş bir yerdir.” dedi.
19’uncu yüzyılda Doğu Anadolu Fay Hattı üzerinde meydana gelen ve son depremlerde kırılan deprem serisinde geriye sadece “Maraş uçurumu” kaldığını söyleyen Utkucu, depremlerle ilgili geniş çaplı araştırma yapacaklarını söyledi. gelecek günlerde.
Murat Utkucu, sarsıntı büyüdükçe kırdığı fayın da büyüdüğüne ve buna bağlı olarak fay kırılma süresinin de arttığına dikkat çekti.
Utkucu, 1999 yılında facianın merkez üssünün Kocaeli’nin Gölcük ilçesinde meydana gelen fay kırılmasının 32 saniye, aynı yıl 12 Kasım’da Düzce’de meydana gelen fay kırılmasının ise 12 saniye sürdüğüne dikkat çekti.
Bu depremin olası bir Marmara depremini tetiklemeyeceğini savunan Utkucu, “Bir fay sadece tetiklemez. Yer yer tetikler, yer yer tetiklenmesini engeller. Hep kötü tarafını düşünmeyelim. 100 kilometrelik bir fay olursa 200 kilometre ileriyi tetikleyebilir.Bu faya 200 kilometre dersek 300-400 kilometrede etki edebilir. Bir tetikleyici olması imkansız” dedi.
“Daha fazla deprem bilimcisi yetiştirilmeli”
Türkiye’de bilinen üç sismik boşluğun Erzincan’ın doğusundaki Kahramanmaraş, Yedisu ve Doğu Marmara olduğuna değinen Utkucu, bazı fayların 10 bin, 5 bin ve 3 bin yılda bir kırılabileceğini söyledi.
Kahramanmaraş’ta meydana gelen sarsıntının 200 kilometrelik fayı kırdığını tahmin ettiklerini ve bunun için modelleme veya saha gözlemlerinin yapılması gerektiğini belirten Utkucu, deprem faylarına odaklanan çalışmalara ihtiyaç olduğunun ve bu konuda daha fazla deprem bilimcisi yetiştirilmesi gerektiğinin altını çizdi. Bunu yap.